Η πανδημία έφερε τα πάνω κάτω σχεδόν σε όλους τους τομείς.
Πολλές συζητήσεις και μελέτες γίνονται στο θέμα της εργασίας, δηλαδή τηλεργασία ή το προϋπάρχουν μοντέλο της 100% φυσικής παρουσίας. Επίσης για το ωράριο.
Η εμπειρία μου ως τώρα λέει ότι τα άκρα ταυτίζονται και όλα είναι σχετικά ανάλογα με το είδος της εργασίας και τη στιγμή.
Όταν αναφερόμαστε πχ σε ένα εστιατόριο ή σε ένα κατάστημα ρούχων, δεν μπορούμε να λέμε ότι η τηλεργασία είναι η ιδανική, ας είμαστε ρεαλιστές δεν υφίσταται. Άρα αν κάποιος/α θέλει να εργάζεται από το σπίτι ας ξεχάσει τέτοιους κλάδους. Τι γίνεται όμως με το ωράριο; Το κλασικό ωράριο 9:00-17:00 ήταν μια εφεύρεση από την εποχή της βιομηχανίας και δεν αμφισβητήθηκε ποτέ με εξαίρεση κάποιες χώρες και σχετικά πρόσφατα. Οι ανάγκες της πανδημίας το έφεραν και αυτό στο προσκήνιο, καλώς για εμένα.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα θα βρούμε παντού. Το σημαντικό είναι είτε ως εργοδότες είτε ως εργαζόμενοι να επιλέξουμε αυτό που μας ταιριάζει δεδομένου των συνθηκών.
Θα ξεκινήσω από το ωράριο. Το σημαντικό ως επιχείρηση είναι να «ολοκληρωθεί η δουλειά», άρα εάν κάποιος εργαζόμενος μπορεί να υλοποιήσει κάτι σε λιγότερη ώρα από το συνηθισμένο ωράριο, ας προσαρμοστούμε. Μου έτυχε περίπτωση τηλεργασίας για μια ημέρα και η εργαζόμενη με ρώτησε τι ώρα να ξεκινήσει. Η απάντηση ήταν «με νοιάζει όταν θα επιστρέψεις μεθαύριο να έχεις ολοκληρώσει, ξεκίνα ότι ώρα θέλεις την εργασία, με την προϋπόθεσή ότι εάν χρειαστώ κάτι και σε καλέσω στις 11.00π.μ να μην κοιμάσαι». Σωστό λάθος δεν ξέρω. Ήταν σωστό για τη δική μας περίπτωση και τα αποτελέσματα εκπληκτικά όχι μόνο για την εταιρεία, αλλά και η εργαζόμενη χαρούμενη για την ευελιξία. Υπάρχει αρκετός κόσμος εκεί έξω που δεν επιθυμεί να εργάζεται οχτώ ώρες, είτε γιατί σπουδάζει, είτε γιατί φροντίζει κάποιο μέλος της οικογένειας, είτε γιατί απλά έτσι θέλει. Συνήθως αυτοί οι άνθρωποι είναι και πιο ενεργοί και ενθουσιώδης, ας κάνουμε χώρο για αυτούς και τα αποτελέσματα θα μας ξαφνιάσουν. Αντί να έχουμε ένα άτομο για οχτώ ώρες, ας δοκιμάσουμε 2 άτομα από τέσσερις ώρες. Αυτό μπορεί να μας σώσει και από καταστάσεις όπως, η ασθένεια τους ενός ίσως να μπορεί να αντικατασταθεί εκτάκτως από κάποιον άλλον. Επίσης οι γνώσεις διαχέονται και δεν υπάρχει εξάρτηση από ένα άτομο. Περισσότερες ιδέες. Τέλος για εμένα το πιο σημαντικό είναι ότι αυξάνει η πηγή εύρεσης εργατικού δυναμικού, ειδικά προς γυναίκες που λόγω μητρότητας το σύστημα τις κρατάει εκτός. Οι οποίες όμως έχουν τόση εμπειρία και γνώση που δυστυχώς η αγορά χάνει που δεν τις επιλέγει.
Η δε έννοια της τηλεργασίας μείωσε για αρκετούς, το χρόνο και τα έξοδα μετακίνησης, δίνοντας έτσι περισσότερο προσωπικό χρόνο. Συγχρόνως όμως δυσκολεύει την ανάπτυξη νέων σχέσεων με νέους συναδέλφους. Επίσης δημιουργεί πρακτικά θέματα σε κάποιες οικογένειες. Η λύση συνήθως είναι κάπου στη μέση, ας αρχίσουμε να συζητάμε για να βρούμε το καλύτερο σενάριο για όλους.
Όλες αυτές οι αλλαγές δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμες πρακτικά ούτε ψυχικά. Πολλοί εργοδότες έχουν τη συνήθεια «μα πρέπει να τον βλέπω τον εργαζόμενο που ξέρω ότι δουλεύει και δεν με κοροϊδεύει;». Κάποιοι δε εργαζόμενοι «αν δεν είμαι εκεί δεν φαίνεται η δουλειά μου». Χρειάζεται συνειδητά να επιλέξουμε να προσαρμοστούμε, η μη προσαρμογή κάποια στιγμή θα φέρει αρνητικά αποτελέσματα. Ακόμα πιο σημαντικό είναι η ικανότητα της ανθεκτικότητας. Οι αλλαγές πλέον είναι ραγδαίες. Δεν είναι τυχαίο ότι στην τελευταία έρευνα του World Economic Forum για τις δεξιότητες που θα χρειαστούμε το 2025 η ανθεκτικότητα και η προσαρμοστικότητα είναι στην δεκάδα.
(https://www.weforum.org/reports/the-future-of-jobs-report-2020/in-full/infographics-e4e69e4de7).
Οι συνθήκες αλλάζουν, δεν μπορούμε να τις σταματήσουμε ή να τις ελέγξουμε 100%. Μπορούμε όμως να προετοιμαστούμε και να προσαρμοστούμε. Μια λύση για όλους και για όλα δεν υπάρχει.
Της Τόνιας Τσιρογιάννη
