Τι σημαίνει ανάλωση κεφαλαίου; Κάθε χρόνο παράγουμε ένα εισόδημα (μισθοί, ατομική επιχείρηση, ενοίκια κλπ.) έστω 10.000€ .Την ίδια στιγμή υπάρχουν έξοδα. Όμως τα έξοδα που λαμβάνουμε υπόψη φορολογικά δεν είναι αυτά που πραγματικά κάνουμε, ευτυχώς, αλλά συνήθως λιγότερα, τα λεγόμενα τεκμήρια. Τεκμήρια είναι μία λίστα πραγμάτων, τα οποία αντιστοιχούν σε συγκεκριμένη αξία για την χρήση και την κατοχή τους. Επομένως με βάση αυτά, το κράτος υπολογίζει το ελάχιστο εισόδημα με το οποίο ζει κάποιος. Δηλαδή, 1ο το τεκμήριο σπιτιού (ιδιόκτητο ή μισθωμένο) ότι μένουμε σε ένα σπίτι και αυτό έχει έξοδα (π.χ. ρεύμα, νερό) υπάρχει κλίμακα ανάλογα με τα τ.μ. και την περιοχή. Συνήθως για 12 μήνες ένας μέσος όρος είναι περίπου 1.800€. 2ον το αυτοκίνητο, για να έχει κάποιος αυτοκίνητο σημαίνει ότι πληρώνει ασφάλεια, τέλη κυκλοφορίας, ΚΤΕΟ κλπ. Πάλι με πίνακα υπολογίζεται το τεκμήριο του αυτοκινήτου. Ένας μέσος όρος θα μπορούμε να πούμε ότι είναι 2.000€.
Μία 3η περίπτωση που υπολογίζεται σε όλους είναι το τεκμήριο διαβίωσης, δηλαδή για το φαγητό. Αυτό είναι 3000€ (ανάλογα σε ποια χρονιά αναφερόμαστε). Όλα τα έξοδα που θεωρούνται τεκμήρια βρίσκονται στον πίνακα 5 της φορολογικής δήλωσης. Επομένως εάν προσθέσουμε τα τεκμήρια στην παραπάνω περίπτωση αυτά είναι 6.800€. Άρα τη χρονιά Χ, έστω εισόδημα 10.000€-6.800€=3.200€, «περισσεύουν» φορολογικά στο κουμπαρά για χρήση την/τις επόμενες χρονιές. Άσχετο με τις ηλεκτρονικές αποδείξεις.
Έστω την Ψ χρονιά αγοράζουμε ένα αυτοκίνητο 20.000€,εκείνη την χρονιά έχουμε μικρότερο εισόδημα, έστω 12.000€. Τότε κάνουμε ΑΝΑΛΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ, δηλαδή καταναλώνουμε/χρησιμοποιούμε χρήματα προηγούμενων ετών. Ποιο ποσό; Τα 3.200€ της χρονιάς Χ ,που υπολογίσαμε προηγουμένως, όχι το συνολικό εισόδημά. Δηλαδή για κάθε χρονιά υπολογίζουμε εισόδημα-τεκμήρια και ότι περισσεύει χρησιμοποιείται για την ανάλωση της αγοράς. Επομένως αντλούμε όσα χρήματα υπολείπονται των 20.000€, δηλαδή 8.000€ από όσες χρονιές χρειάζεται, συνήθως μέχρι 10 έτη επιτρέπεται. Εάν αυτό το ποσό δεν καλύπτεται υπολογίζεται φόρος για τη διαφορά.
Η ανάλωση κεφαλαίου μπορεί να χρησιμοποιηθεί και όταν κάποια χρονιά έχουμε μειωμένο εισόδημα και τα τεκμήρια είναι μεγαλύτερα. Δηλαδή “υποστηρίζουμε” ότι ζήσαμε με χρήματα παλαιότερων ετών την τωρινή χρονιά. Αυτό σημαίνει φορολογικά ‘ανάλωση κεφαλαίου’.
Η σχέση της φορολογικής δήλωσης με τα επιδόματα
Τα τελευταία 7 χρόνια υπάρχει πληθώρα επιδομάτων για διαφορετικούς λόγους.
Ποια η σχέση τους με την φορολογική δήλωση; Όταν γίνεται η φορολογική δήλωση συχνά ορισμένοι δηλώνουν «φιλοξενούμενους» παραδείγματος χάρη τα ενήλικα παιδιά τους. Παρότι είναι ενήλικες και μπορεί να μένουν αλλού ή ακόμα και στο ίδιο σπίτι. Όλα καλά έως εδώ.
Έρχεται η ώρα παραδείγματος χάρη της αίτησης για το επίδομα ΚΕΑ, εκεί το σύστημα λαμβάνει υπόψη το συνολικό εισόδημα όλων όσων διαμένουν στο σπίτι, στο νοικοκυριό και με βάση το άθροισμα αυτών, εγκρίνεται ή όχι! Τότε βλέπουμε τον ίδιο πελάτη να έρχεται φουριόζος, θυμωμένος γιατί μπήκε ο γιός/η κόρη του ως φιλοξενούμενος καθώς τώρα χάνει το επίδομα.
Άλλο ένα παράδειγμα είναι η αγορά κατοικίας. Κάθε χρόνο το άγχος των περισσότερων, είναι η χαμηλή φορολογία. Επομένως εάν τα τεκμήρια είναι παραπάνω από το πραγματικό εισόδημα, προκύπτει φόρος. Πώς αντιμετωπίζεται αυτό; Με την ανάλωση κεφαλαίου. Όλα καλά δηλαδή. Έστω ότι αυτό επαναλαμβάνεται για 3-4 χρόνια και έρχεται ο πελάτης να αγοράσει ένα ακίνητο. Στη φορολογική δήλωση θα δηλωθεί η αγορά πχ. 30.000€ που βρέθηκαν όμως αυτά τα χρήματα; Εάν η ανάλωση έχει εξαντληθεί τα προηγούμενα χρόνια για αποφυγή της φορολογίας, τότε θα προκύψει φόρος τώρα.
Συμπέρασμα η φορολογική δήλωση είναι η βάση όλης της οικονομικής ζωής όλων των φυσικών προσώπων. Δεν είναι απλά μια δήλωση. Όλα τα επιδόματα επηρεάζονται από αυτήν. Χρειάζεται στρατηγική σκέψη, ανάλογα με τους στόχους της επόμενης χρονιάς. Από αυτήν αντλούνται όλα τα στοιχεία για όλα τα είδη των επιδομάτων, για αγοροπωλησία ακίνητης περιουσίας, καθώς και για την ανανέωση της άδειας παραμονής.
Ο πονοκέφαλος του Κτηματολογίου
Το κτηματολόγιο αφορά την συλλογή, την επεξεργασία, και την καταγραφή εμπράγματων και άλλων δικαιωμάτων φυσικών και νομικών προσώπων, τα οποία κατέχουν συγκεκριμένα ακίνητα. Ουσιαστικά ο στόχος του κτηματολογίου είναι να αντικαταστήσει τα υποθηκοφυλακεία ανά περιοχή. Άρα όλοι όσοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα πρέπει να υποβάλουν όλα τα δικαιολογητικά στο κτηματολόγιο. Το πότε θα γίνει αυτό εξαρτάται από την κάθε περιοχή, ημερομηνίες αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα (https://www.ktimatologio.gr).
Το κτηματολόγιο:
- δεν υποκαθιστά το Ε9,
- δεν είναι απλά μία δήλωση,
- δεν θα γίνονται εύκολα αλλαγές μετά την τελική ανάρτηση.
Η κτηματογράφηση έχει στάδια. Άρα αναλόγως σε ποιο στάδιο βρίσκεται η κάθε περιοχή του ακινήτου σας απαιτούνται άλλες διαδικασίες και αναλόγως υπάρχει το περιθώριο των διορθώσεων. Βασικά βήματα καθενός που έχει ακίνητη περιουσία είναι: 1) www.ktimatologio.gr, όπου ελέγχετε το νομό που ανήκει το ακίνητο και την περιοχή για να δούμε σε τι στάδιο βρίσκεται το στάδιο της κτηματογράφησης. 2) Βασικά δικαιολογητικά: συμβόλαιο, τοπογραφικό, χαρτί υποθηκοφυλακείου, Ε9. Έτσι πηγαίνετε σε κάποιο μηχανικό ή λογιστικό γραφείο για να δουν τι υπάρχει ήδη στο σύστημα και τι ενέργειες χρειάζεται να γίνουν περεταίρω. Πολύς κόσμος δηλώνει αγροτεμάχια, τετραγωνικά μέτρα και σύνορα που έχουν δηλωθεί και από άλλους, που μπορεί να μην τους ανήκουν. Για αυτό έρχεται το κτηματολόγιο να χαρτογραφήσει όλη την ακίνητη περιουσία της Ελλάδος. Συγκεκριμένα που σε ποιον ανήκει, ώστε τα δηλωμένα τετραγωνικά μέτρα των ιδιοκτητών να μην είναι περισσότερα από όλη την έκταση της Ελλάδας. Εν τέλει το κτηματολόγιο είναι μια υποχρεωτική διαδικασία από όλους τους ιδιοκτήτες στην Ελλάδα, που απαιτεί προσοχή στη συμπλήρωση του.
Τα οικονομικά βασικό μάθημα στα Πανεπιστήμια
Καθημερινά άνθρωποι και επιχειρήσεις παίρνουν οικονομικές αποφάσεις, είτε αφορά τα προϊόντα – υπηρεσίες που θα αγοράσουν, είτε ποια είναι η πιο συμφέρουσα εργασία – συνεργασία για αυτούς. Παρόλα αυτά ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων αγνοεί βασικές έννοιες της οικονομίας, με αποτέλεσμα οι αποφάσεις του να αγνοούν ένα σύνολο παραγόντων, είναι δηλαδή περιορισμένες στο τώρα. Όπως λέει η παροιμία κοιτάνε το δέντρο και χάνουνε το δάσος.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι στην επιλογή εργασίας όπου δίνεται έμφαση μόνο στις καθαρές μηνιαίες αποδοχές και όχι σε επιπλέον παροχές, όπως ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ή το αυτοκίνητο. Σε πολλές αποφάσεις – προγράμματα από το κράτος για την υποστήριξη των επιχειρήσεων γίνεται αναφορά άλλοτε μόνο στο μισθό και όχι στις εισφορές που επιβαρύνουν άνω του 40 % των καθαρών αποδοχών. Και άλλοτε το ανάποδο οδηγώντας σε χαμηλούς μισθούς καθώς στο τέλος η επιχείρηση καλείται να βρει τρόπο ούτως ή άλλως να πληρώσει το σύνολο. Το οποίο δεν είναι πάντα εφικτό, όπως σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών. Είτε είσαι αρχιτέκτων μηχανικός, είτε μάγειρας, είτε φαρμακοποιός, είτε κάνεις μία τεχνική εργασία, στο τέλος όλοι χρειάζονται να υπολογίσουν έσοδα, έξοδα, κέρδος, τι μένει για να ζήσεις. Όμως μόνο όσοι έχουν σπουδάσει οικονομικά ξέρουν πραγματικά να το υπολογίσουν. Διότι υπάρχουνε κι άλλοι φόροι, φόροι προ κερδών, υπάρχει το ΦΠΑ, εισφορά αλληλεγγύης, ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών, και τα λοιπά. Εάν πραγματικά κάποιος θέλει αποφάσεις του να είναι αποτελεσματικές και αποδοτικές χρειάζεται να λαμβάνει υπόψη του παραπάνω παράγοντες. Ιδιαιτέρως εάν αναφερόμαστε στο κράτος όπου η μία απόφαση επηρεάζει ή δεν επηρεάζει θετικά όπως θα έπρεπε έναν ολόκληρο κλάδο, ολόκληρη την οικονομία. Ακόμα και η επιλογή μίας διαδρομής με περισσότερα χιλιόμετρα οδήγησης και διόδια, αλλά χωρίς κίνηση, ίσως είναι πιο οικονομική από μία διαδρομή με λιγότερα χιλιόμετρα αλλά με πολύ κίνηση. Πόσοι όμως το σκέφτονται έτσι; Ελάχιστοι. Εδώ είναι που χρειάζεται η Πολιτεία να αποφασίσει ώστε βασικά μαθήματα οικονομικών να διδάσκονται στα σχολεία, αλλά και σε όλα τα πανεπιστήμια ανεξαρτήτως επιστήμης, στα δύο πρώτα χρόνια σπουδών. Μία βάση ώστε και ο αρχιτέκτων μηχανικός να ξέρει να κάνει σωστούς προϋπολογισμούς για ένα έργο ή για την επιχείρηση του και το σπίτι του. Αλλά στην πραγματικότητα οποιοσδήποτε να μπορεί να διαχειρίζεται καλύτερα τα οικονομικά του και να αντιλαμβάνεται τι σημαίνει σε ένα δάνειο κεφάλαιο και γιατί πληρώνονται πρώτα οι τόκοι μέχρι τις βασικές ανακοινώσεις που κάνει το κράτος, η αναφέρει όπως παραδείγματος χάριν τι σημαίνει ανατίμηση. Η γνώση αυτή μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη ευημερία όλων, και έτσι θα υπάρχουν λιγότερα χρεωκοπημένα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, πιο κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις και άρα η κοινωνία θα ευημερεί. Η γνώση είναι δύναμη!
Γιατί “πρέπει” να πληρώνουμε φόρους;
Άνθρωποι με διαφορετικούς στόχους και ανάγκες κάνουν την ίδια ερώτηση ή απαίτηση με διαφορετικό τρόπο «δεν θέλω να πληρώνω το κράτος». Δηλαδή ρωτάνε να ανοίξω επιχείρηση ή δεν αξίζει γιατί θα πληρώνω πολλούς φόρους; Κάποιοι άλλοι φροντίζουν να είναι πάντα πιστωτικοί στο ΦΠΑ ή/και να βγάζουν συνέχεια ζημιές. Και ιδιώτες την ώρα της φορολογικής δήλωσης δεν θέλουν να πληρώνουν καθόλου φόρο ή να εμφανίζουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Είναι κατανοητό, δεδομένου και της υψηλής φορολογίας. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται να εξετάζεται μεμονωμένα ανάλογα με τις μακροπρόθεσμες ανάγκες του φορολογούμενου. Δηλαδή μεταξύ του ανοίγω επιχείρηση, δημιουργώ και βγάζω χρήματα και δεν κάνω τίποτα, υπάρχουν επιπλέον σκέψεις και λύσεις. Ανοίγω μια επιχείρηση για να βγάζω μόνο τα προς τα ζην; Τότε προφανώς οριακά θα μπορεί να πληρώνονται οι φόροι.
Εάν όμως έχω μια επιτυχημένη επιχείρηση, το οποίο προϋποθέτει σωστό business plan, θα παράγονται αρκετά χρήματα για μια καλύτερη ζωή και θα υπάρχει περιθώριο πληρωμής και των φόρων. Σε υπάρχουσα ενεργή επιχείρηση εάν εμφανίζει μόνιμα ζημιές, προκαλεί τα βλέμματα των φορολογικών αρχών καθώς η πρώτη εύλογη ερώτηση είναι : πως επιβιώνει τόσα χρόνια η εταιρεία ή ο ελεύθερος επαγγελματίας ; Που βρίσκει τα χρήματα και άρα τι κρύβει; Ποιος ο σκοπός τήρησης μιας μη υγιούς επιχείρησης; Και σίγουρα μια επιχείρηση δεν θέλει να τραβάει τα βλέμματα. Τέλος στην περίπτωση των φυσικών προσώπων η παρουσίαση συνεχώς χαμηλών εισοδημάτων ναι μεν μπορεί να δίνει επιπλέον επιδόματα , μηδενικούς φόρους, ωστόσο όταν θα χρειαστεί π.χ η αγορά ενός αυτοκινήτου αυτό δεν θα δικαιολογείται από τα δηλωθέντα εισοδήματα. Γενικά τα κριτήρια κάθε φορά που πρέπει να ληφθούν υπόψη για τη σωστή εισοδηματική εικόνα μπορεί να είναι η ανάγκη λήψης δανείου, η αγορά ακινήτου, ο νόμος Κατσέλη, τα επιδόματα, κτλ. Άρα το σωστό δηλωθέν εισόδημα δεν είναι ένα. Μπορεί να μην κάνουν όλοι χρήση κάποιων δημόσιων αγαθών/ υπηρεσιών, ωστόσο χρειάζεται να υπάρχουν. Χωρίς αυτό να αναιρεί το γεγονός ότι στην Ελλάδα υφίσταται υψηλή φορολόγηση και αυτό αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για επενδύσεις. Η ουσία είναι η παραγωγή χρήματος και η επίτευξη καλού βιοτικού επιπέδου. Εδώ είναι που αναδεικνύεται η σημασία ενός λογιστή- φοροτεχνικού συμβούλου σε μόνιμη βάση, ώστε να λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά και να πληρώνονται οι σωστοί φόροι και να εκπληρώνονται οι στόχοι κάθε φορολογούμενου και κάθε επιχείρησης.